Юлдагы иминлекне арттыру өчен нишләргә? Әлеге сорауга җавапны башкалада узучы ITS Forum - Kazan - 2018 халыкара җыенында эзлиләр. Форум кысасында эшләүче махсус күргәзмәне карап йөргәндә, Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов хәмер куллану-кулланмауга тест та узды.
Кичә Казанда "Тормыш иминлеге нигезләренең заманча проблемалары: "акыллы" транспорт системалары һәм ситуацион үзәкләр" дип аталучы V Халыкара фәнни-гамәли конференция башланды. Ике көнлек чараның эшендә Рөстәм Миңнеханов та катнашты. Пленар утырышка кадәр Президент юлдагы иминлекне тәэмин итү өлкәсендә заманча эшләнмәләр һәм хезмәтләр тәкъдим ителгән күргәзмәне карады. Санкт-Петербург оешмасы республика башлыгына тест узарга да тәкъдим итте. Рөстәм Миңнехановны хәмер куллану-кулланмауга тикшерделәр. Күргәзмәдә тәкъдим ителгән яңалыклар турында утырыш барышында да кат-кат искә алдылар. Татарстанда һәм ил күләмендә "акыллы" транспорт чаралары юнәлешендә нык алга китеш сизелә. Без сыната торганнардан түгел! Моны Президент та дәлилләп күрсәтте.
"Икътисадны үстерүнең нәтиҗәлелеге юл инфраструктурасына да бәйле. Йөкне тиешле урынга алып барып җиткерү тизлеге, пассажирларның иминлеге мәсьәләсе әһәмиятле. Татарстан мөһим транспорт юнәлешләре чатында урнашкан. Без юл хәлләрен автомат рәвештә күзәтү, үзеннән-үзе эшли торган транспорт үлчәве, мобиль кушымталар санын арттыру кебек заманча технологияләрне үстерү һәм гамәлгә кертүнең ни дәрәҗәдә әһәмиятле икәнен аңлыйбыз", - диде Президент. Ул киләчәкне, юл хәлләрен үзе бәяләп, тиешле карар кабул итүче "акыллы" машиналардан башка күз алдына китереп булмавын да ассызыклады.
Заманча технологияләрне кулланышка кертүнең нәтиҗәсе күз алдында. Юл һәлакәтләре саны - 4, юлда һәлак булучылар - 6,5, ә төрле тән җәрәхәтләре алучылар исә 3 процентка кимеде, диде Россия Эчке эшләр министрлыгының Юл хәрәкәте иминлеген тәэмин итү буенча баш идарәсе җитәкчесенең беренче урынбасары Владимир Швецов ведомство башлыгының сәламләү сүзләрен җиткергәндә. Казанда узучы җыен заманча технологияләрне тагын да үстерергә ярдәм итәчәк, дигән ышаныч та белдерде. Тик юлда "робот-машина"лар йөри башлагач, инспекторлар эшсез калмасмы? Мәскәү кунагы журналистларны борчыган әлеге сорауга бик тиз җавап тапты. "Юл сагында торучылар кая китсен? Руль артында кеше утырганда, инспекторлар да булачак. Килешәм, бүген юлдагы хәлләрне фото һәм видеога теркәү системасы яхшы үсеш алды. Юл чатына камералар куюга, машина йөртүчеләр тизлекне киметте. Беркемнең дә штраф түлисе килми. Нәтиҗәсе буларак, тизлекне арттыруга бәйле аварияләр саны кимеде. Бүген юл чатын узу, җәяүлеләрне үткәрү мәсьәләсендә вәзгыять катлаулы. Әлеге юнәлешләрдә эшләргә кирәк. Моңа бәйле эшләнмәләр күргәзмәдә дә бар. Аларны исәпкә алачакбыз. Әмма юлда күзәтү җайланмасы ярдәмендә теркәп булмаган хәлләр дә җитәрлек. Мәсәлән, рульдә утыручының хәмер куллану-кулланмавын, автомобильнең төзек булу-булмавын үз күзең белән күрмичә ничек белергә? Шуңа күрә инспекторлардан башка булмый. Кешедән башка гына хәрәкәт итүче машиналар юлга чыкканчы шактый яшисе бар әле".
"Робот-машина"лар киләчәк эше булса, шәһәр халкы җәмәгать транспортына якын арада ук күчеп утырмагае. Татарстан мәгълүматлаштыру һәм элемтә министры Роман Шәйхетдинов әнә шулай дип фаразлады. Форумда яңгыраганча, бүген Җир шарында 1 миллиард чамасы автомобиль исәпләнә. 2050 елда исә аларның саны 3 миллиард чигенә җитәчәк, диделәр. Юлларны ничә катлы итеп кенә салсаң да, барыбер "бөке"ләргә чумачакбыз. Шуңа күрә халыкны автобус-троллейбусларга күчереп утыртырга тәкъдим иттеләр дә инде. Беренчедән, юллар бушаячак, икенчедән, табигатькә килгән зыян кимеячәк. Министр җәмәгать транспортын тагын да уңайлырак итү юнәлешендә эш алып барылуын әйтте. Мәсәлән, тиздән Казанда, ә аннары Чаллыда кесә телефонында махсус кушымта пәйда булачак. Аның ярдәмендә үзеңә кирәкле маршрут автобусының теге яки бу тукталышка сәгать ничәдә килеп җитәчәген генә түгел, ә тиешле урынга барып җитү өчен күпме вакыт кирәк булачагын да төгәл белеп булачак, ди. Ә җәмәгать транспортында йөрергә теләмәүчеләргә... велосипед бар. Роман Шәйхетдинов әлеге юнәлештә дә җиң сызганып эшләргә җыенуларын белдерде. "Казанда ким дигәндә ярты ел велосипедта хәрәкәт итәргә мөмкин", - диде министр. Кыскасы, "акыллы" транспорт чаралары турында сөйләгәндә, ике тәгәрмәчлесен дә онытырга ярамый. Монысын уйлап табасы да юк!
("Ватаным Татарстан", /№ 29, 28.02.2018/)
Нет комментариев